Looking at the absurd in the everyday life. Reminders for a good life.
“De kinderen hebben allemaal al gegeten overdag. Wat gaan wij eten?”, vroeg mijn vrouw om niet veel later zelf op te volgen met “Chinees?”
“Ja”, zei ik direct. Daar had ik zin in. Daar heb ik altijd zin in. “Ik zal Wolf afzetten en doorrijden. Bestel jij?”
Rutger Bregman schreef een artikel met de titel “De niet zo subtiele kunst van giving a fuck“. Voor de paar mensen die het niet weten: De titel van het stuk van Bregman vindt z’n oorsprong in het boek van Mark Manson met de schijnbaar tegenovergestelde titel “The subtle art of not giving a fuck”. Bregman verwijst er ook expliciet naar en loopt er duidelijk niet hoog mee op. Hij stelt dat de wereld iets anders nodig heeft, alsof zijn boodschap haaks staat op die van het boek. In de commentaar onder het (facebook)bericht zijn er mensen die proberen te nuanceren en te lijmen. Ik had gehoopt dat dit mij werk zou besparen maar Bregman blijft vrij hard voor het boek en lijkt niet te zien dat “ik heb me vergist” ook gewoon een optie is. Alsof dat toegeven, zijn punt zou ondergraven of zoiets, quod non.
“Wa doe gij motje”, vroeg hij met verhoogde stem en zijn Gentse tongval nadat hij vrij hard in aanraking kwam met het natte wegdek. Meer dan die vraag leek er niet nodig te zijn om al mijn mooie voornemens en principes te zien verdwijnen met de zon die er toch al niet was. Ik was direct gestopt met fietsen en stond achterom te kijken.
“Wat, wat doe ik?”, vroeg ik, al redelijk geïriteerd, met grote ogen en verbaasde blik.
“Ge kunt toch een beetje aan de kant gaan”, poogt hij nog.
“PARDON? Nu wordt het toch echt te zot. Ik ben aan’t fietsen, gij komt uit het niets de baan op gereden, ge haakt vast in mijn pakdrager, kunt uzelf niet rechthouden en IK ZOU IETS MISDAAN HEBBEN?”
Ik lees op mijn tijdlijn een bericht van Geert De Kockere. Geert is een auteur (dichter) waar ik meerdere prachtige boekjes van liggen heb. In voornoemd bericht stelt Geert zich de vraag: “Zijn we daar [in de manier hoe we met elkaar omgaan] niet wat té diplomatisch in geworden en blijven we bijgevolg niet te veel rondlopen met onze frustraties, waarna het ons uiteindelijk allemaal toch te veel wordt er iets ontploft?” Zijn tekst maakt heel wat los bij mij, dus ik kruip in mijn pen.
“Dag meneer, klopt het dat u bij ons een wagen hebt gekocht?”
“Ja, dat klopt. Mag ik vragen waarom?”
“Wel, het zit zo meneer, door de coronamaatregelen is het autosalon afgeschaft en willen we het salon naar de verdelers brengen.”
Je voelt ze al komen, die verkopers. Die durven al eens iets proberen verkopen.
“Ahzo”, zeg ik droog.
“En we willen hard inzetten op het beschikbaar maken van hybride toestellen voor de mensen.”
Ik ben geïnspireerd door een aantal mensen die terugblikten op het afgelopen jaar om dat ook zelf even te doen. Welke beslissingen uit 2021 wil ik onthouden, verderzetten en eventueel uitdiepen.
“Hoe was het om de impactschatter in te vullen?” vroeg Loes, mijn bekwame, gedreven en toffe medecoach bij Klimaatcontact. Voor wie het niet weet: Klimaatcontact wil klimaatvriendelijke keuzes helpen normaal, gewenst en leuk maken. Ter voorbereiding van de eerste workshop laten we de deelnemers een online vragenlijst invullen om een beetje een zicht te krijgen op hun impact op de aarde. Dit was mijn resultaat.
Ondanks verwoede pogingen om er constructiever mee om te gaan, werd het mijn zoon teveel deze ochtend.
Acid heeft de eerste aflevering van de slimste mens ter wereld gewonnen en het laat mij niet onbewogen. Meer nog, ik ben verdomme blij dat hij dit aan zijn palmares kan toevoegen.
Kevin uit Lommel werd niet zo lang geleden aangevallen door vijf minderjarige jongeren. Kevin heeft de mentale leeftijd van een vijfjarige en is op het moment van het voorval met zijn go-cart het park aan het mooimaken. Mijn hart bloedt als ik het hoor.
Niet lang daarna voel ik een kramp opkomen. Ik zet mij schrap, want ik voel het onweer, een extra lading verdriet naderen. De oproepen om dit streng of zwaar te bestraffen. Strenge straffen lijken vaak de enige manier om hier “gepast” op te reageren. En zowaar, ze komen heel snel. In alle kleuren van het politieke spectrum en vanuit alle hoeken van de maatschappij.
“Ben ik dan de enige?”, vraag ik mij af. De enige die snapt dat straf zelden helpt om te bereiken wat we ermee voor ogen hebben. Ziet iemand hoe pijnlijk ironisch het is dat we eigenlijk alleen maar extra zinloos geweld aan dit verhaal toevoegen? Zinloos geweld, omdat straffen, het opleggen van lijden, niet werkt of de slechtste optie is om te komen tot herstel, inzicht, gedragsverandering en preventie. Ben ik alleen in mijn overtuiging dat er altijd “goeie” redenen zijn waarom mensen doen wat ze doen, dat we daar vaak minder controle over hebben dan deze selfmade-maatschappij ons wil doen geloven en dat we dat in zekere mate los kunnen (of zelfs moeten) trekken van het (zeer) kwalijke effect dat bepaald handelen kan hebben op anderen?
Het toeval (aka het algoritme) doet één van de volgende dagen het gesprek van Zwijgen is geen optie met Marjan Gryson passeren in mijn feed. Ik beluister het nog eens integraal en ik weet het weer. Neen, ik ben niet alleen. Ik ben niet de enige die gelooft dat er geen reden is om een mens op te geven.
Niet lang daarna luister ik nog eens naar de voordracht van Bruce Waller op de Justice without retribution conference van 2017 in de Ugent en voel opnieuw de bevestiging die ik zoek: rechtvaardigheid is de term die we gebruiken om een straf, de emotionele drang om terug te slaan, te rationaliseren eerder dan dat straf het zinvolle gevolg is van geweld en lijden. Door te beseffen dat het nooit rechtvaardig is, ook al hebben we soms geen andere keuze dan te reageren met opgelegd lijden, komen we al een heel eind. Ook in de ted talk van Raoul Martinez (Creating Freedom) en het boek “Behave” van Robert Sapolsky dat ik momenteel probeer te doorworstelen, vind ik troost en begrip. Eens je begint te zoeken naar een antwoord op de waarom-doen-mensen-wat-ze-doen-vraag en de wat-moeten-we-daar-dan-mee-vraag, is het moeilijk om simpele conclusies te trekken. Het is helaas geen wiskundige oefening waarmee we door een dubbele negatief iets positief kunnen maken.
We zouden gebaat zijn bij wat meer voorzichtigheid, twijfel en ruimte voor verdriet dan er nu is. En wat echt deugd doet: ik weet het terug zeker, ik ben echt niet de enige die daar over wil nadenken en ik ben niet de enige die niet tevreden is met een simpele oplossing die (grote) stukken van de realiteit moet negeren om geruststellend te zijn.