Share

In het programma tegenlicht – aflevering “Geldscheppers” namen ze gisteren een kijkje wat er met de 80 miljard gebeurt die de Europese Centrale Bank maandelijks in de economie pompt. Ik word er niet bepaald vrolijk van. Maar ik heb een voorstel.

tl;dr – Voor de mensen die niet kunnen wachten, hier alvast mij voorstel: Verdeel het over iedereen. Voor u dit afwimpelt als populistisch of simplistisch, lees even verder alstublieft. Daarna wil ik graag horen waarom het een dwaas of niet realistisch voorstel is.

Oh ja, misschien even herhalen voor wie het was vergeten:[01]Gelet op het belang dat er mee samenhangt en de impact die het kan hebben, vind ik dat er bijzonder weinig over te horen/lezen/zien is geweest.
Wat? De Europese Centrale bank maakt sinds maart 2015 elke maand 80 000 000 000 euro uit het niets.
Waarom? Om de economie te redden. Om de markt terug recht te trekken. Hopen ze…
Hoe? Door geld te geven (“schuldpapieren te kopen”) aan de instellingen die de crisis hebben veroorzaakt (banken, verzekeraars, beleggers) in de hoop dat het geld van de financiële markt zal terugvloeien naar de “reële economie”. Omdat ze geen idee hebben hoe het op te lossen en omdat ze zeggen dat dit de beste poging is.

Weet iemand hoe we het met zekerheid kunnen oplossen? Ik denk het niet. Maar als we dan toch aan trial en error doen, stel ik voor om dingen te proberen waarvan we durven inschatten dat ze een gewenst effect zullen veroorzaken.

Een gokje in bovenvermelde aflevering (ook van de mensen die nu baat hebben bij het instandhouden van de huidige maatregelen) stelt dat van al het geld dat in deze actie wordt bijgemaakt, maximum 10 procent ook effectief wordt gebruikt voor wat het moet dienen: de werkelijke economie steunen en terug aanzwengelen.

Een korte rekensom vertelt mij dat met ongeveer 500 miljoen inwoners van de Europese Unie, die 80 miljard per maand zou kunnen resulteren in ongeveer 160 euro per maand voor iedereen. Dat zou dus 160 euro zijn waar iedereen vrij over te beschikken heeft.[02]arm en rijk, jong en oud. Nu is het duidelijk dat enkel wie al massa’s geld heeft ook het geld in handen krijgt uit de huidige actie. Om beter te doen dan de huidige maatregel en de 10 procent die werkelijk terugvloeit, moet er bij een herverdeling zoals in dit voorstel dus per persoon gemiddeld 16 euro terugvloeien naar de reële / werkelijke economie. Mij lijkt dat alvast haalbaar en plots veel minder gek dan het misschien op het eerste zicht lijkt en al zeker minder gek dan hoe ze het nu proberen.

Waarom is er veel kans dat dit voorstel meer “reële” impact zal hebben?

1) Het armoederisicopercentage ligt in de EU al jaren boven de 15 procent. Het lijkt dan ook veilig te stellen dat deze mensen een heel groot deel van die 160 euro terug zouden doen vloeien naar de werkelijke economie. Daarmee heb ik voor ogen dat er eten en drinken zal gekocht worden, naar de dokter kan gegaan worden,dat er rekeningen betaald kunnen worden, etc. voorzien in basisnoden dus. Komt dat de economie ten goede? Dat is voor discussie en interpretatie vatbaar, maar ik durf te stellen dat we de 10 procent ruimschoots zullen overstijgen.

Maar het gaat natuurlijk veel verder. Een groot deel van de bevolking zwemt niet in het geld en kan dat geld misschien beter besteden dan zij die in de business zitten van “investeren” en “herbeleggen” om geld te maken met geld. Ook daar zie ik niet hoe dit voorstel het slechter zal doen dan wat ECB momenteel probeert.

2) Dit zou het begin kunnen zijn van een basisinkomen. De voordelen daarvan staan hier oa. beschreven. En voor iedereen die denkt dat het enkel over geitenwollensokken socialisten en communisten gaat[03]waarvan ik me steeds vaker afvraag wat ik dan wel ben gelet op de diversiteit van zaken die ik doe en ideeen die ik er op na hou: er zijn ook steeds meer ondernemers die ook geloven in de voordelen van basisinkomen en echt niet alleen – integendeel zelfs – omwille van het financiële aspect. Het belangrijkste argument voor een basisinkomen in dit verhaal is de stimulans van ondernemerschap. Als we de markt en economie verruimen naar bedrijvigheid, dan doen al de studies naar basisinkomen vermoeden dat er meer nuttige bedrijvigheid zou zijn dan er nu is. Deze bedrijvigheid zal dan misschien niet onder de strikte definitie van economie vallen, maar dan zie ik liever een aanpassing van een definitie van nuttig en economie aan de realiteit (en waar we belang aan hechten) dan omgekeerd.

ik sta telkens – tegen beter weten in – versteld van al de vragen die daarbij gesteld worden. Alsof het nu zo goed loopt. En ik versta het compleet: het lijkt veiliger om te blijven waar we zijn dan een sprong in het duister te wagen. Ik durf alleen hopen dat als we kijken naar de feiten, een basisinkomen voor een groot deel van de bevolking minder duister zal lijken dan de toekomst waar we in het huidige systeem op afstevenen. [04]Ik zeg een groot deel van de bevolking omdat ik kijk naar de mensen die nog moeten werken om te voorzien in basisnoden. En dat is voor mij het grootste deel van de bevolking. En toch gaan velen die er baat bij zouden hebben er precies van uit dat dit niet het geval zou zijn. Ik kan dat alleen maar spijtig vinden. En dat we er bij gebaat zijn vertrouwen te hebben in onze medemens. Een basisinkomen is uiting geven aan dat vertrouwen.

3) Aan iedereen die bezwaren heeft: Hoeveel van dat geld van deze maatregel hebt u nu ter beschikking? Welk positief effect voelt u van de huidige maatregelen? Hoeveel kans krijgt u om zelf iets te doen? Zou u er iets goed kunnen mee doen? Als u dat zou kunnen, kan u medemens het dan misschien ook? Welk gevoel geven de huidige maatregelen? En welke boodschap zou het kunnen geven als men vanuit de centrale instellingen zou zeggen “we vertrouwen erop dat er ook iets goed kan gebeuren als we het aan iedereen ter beschikking stellen want we weten toch niet wat echt kan helpen”?

Als we dan toch geld uit het niets maken, waarom niet aan iedereen een beetje geven in plaats van aan enkelingen met een belabberd track record wat de economie herstellen betreft? Als de oorzaak van de crisis oa. de stijgende ongelijkheid is tussen arbeid en kapitaal, waarom dan niet proberen dit in te dijken. Zelfs als het toch allemaal niets opbrengt, waarom dan niet iedereen een deel geven van wat niet helpt in de plaats van enkelingen die al meer dan genoeg hebben? Waarom heeft trouwens niet iedereen recht op diens deel van de imaginaire taart die wordt gemaakt om zogezegd iedereen ten goede te komen?

Waarom trouwens de koopkracht en groei proberen opkrikken via de omweg van jobs en investeringen als er gekozen kan worden om de koopkracht rechtstreeks te verhogen door geld te geven aan zij die koopkrachtiger zouden moeten worden door de maatregel.

Vind je dit een alternatief dat eigenlijk zou moeten overwogen worden? Laat het weten, deel het, praat erover, zoek mee naar oplossingen, help! Alstublieft. Enig idee hoe dit concreter en zelfs realiteit kan worden? Shout it out! Want alleen kan ik het niet (hoeft ook niet). Maar samen lukt het wel om te werken naar beter voor zoveel mogelijk mensen. Dat wil ik blijven geloven.

 

20161128_ageofabsurdity_letsdothis

 

Ik ga hier trouwens even voorbij aan de absurditeit van de geldschepping op zich (ook door de banken, nog steeds), het feit dat het systeem gebaseerd is op schuld, een veel te hoge schuld trouwens die op lange termijn gewoon niet te dragen valt (het verschuiven van problemen naar later zoals zo vaak). Ik ga voorbij aan de vraag wat “de markt” en “de economie” nu juist is en of die moeten gered worden in de zin dat ze moeten blijven bestaan zoals ze zijn (wat ook weer een ontkenning is van de realiteit dat dit contant in evolutie is). Ik ga ook even voorbij aan de absurditeit van claims op grondstoffen van de aarde en hoe we daar mee omgaan.
Ach, het is te gek voor woorden, maar ik wou niet enkel klagen deze keer.

Footnotes

Footnotes
01 Gelet op het belang dat er mee samenhangt en de impact die het kan hebben, vind ik dat er bijzonder weinig over te horen/lezen/zien is geweest.
02 arm en rijk, jong en oud. Nu is het duidelijk dat enkel wie al massa’s geld heeft ook het geld in handen krijgt uit de huidige actie.
03 waarvan ik me steeds vaker afvraag wat ik dan wel ben gelet op de diversiteit van zaken die ik doe en ideeen die ik er op na hou
04 Ik zeg een groot deel van de bevolking omdat ik kijk naar de mensen die nog moeten werken om te voorzien in basisnoden. En dat is voor mij het grootste deel van de bevolking. En toch gaan velen die er baat bij zouden hebben er precies van uit dat dit niet het geval zou zijn. Ik kan dat alleen maar spijtig vinden.
Share