tl;dr: Pleidooi voor het omzichtig, open en eerlijk omspringen met alle verslavende stoffen.

U weet waarvoor ge gedagvaard zijt? Bezit en verkoop van alcohol.

– Ja, daarvoor ben ik hier.

U betwist de feiten niet?

– Ik had niets bij op het moment gewoon.

Maar gij zijt wel in’t bezit geweest van alcohol en ge hebt da verkocht ook of doorgegeven aan vrienden en da zou kunnen dat daar toen iemand bij was die nog geen 18 jaar was?

*beklaagde knikt bevestigend

Ge weet toch wel dat dat verzwarende omstandigheden zijn? Drugs hebben of drugs verkopen waar minderjarigen bij betrokken zijn. Dat brengt u automatisch in een zwaardere categorie van misdrijven met ook een zwaardere bestraffing natuurlijk. Dus eigenlijk is dat wel “ernstig” te noemen.

Hoe zit het op dit ogenblik? Bent u clean?

– Euh, ja. Eigenlijk de afgelopen zes maanden toch zeker wel, denk ik.

Maar gebruikt ge af en toe nog?

– Ik gebruik af en toe.

Dan bent u niet clean, hè?

-Ah, nee.

Dus bent u niet clean. En bent u bereid om iets te doen aan die drugsverslaving?

– Euh, ja, ja, maar ja … Ja.

Dus ge zijt bereid om eventueel een begeleiding te volgen om van de drugs af te blijven?

– Ja, als u dat wenst.

Ga maar zitten. We zullen eens luisteren wat mevrouw de procureur te zeggen heeft.

Openbaar ministerie (hierna OM): Mevrouw de voorzitter, de politie beschikte over info dat beklaagde alcohol zou verkopen op fuiven waar schoolgaande jeugd naartoe ging, waar ook minderjarigen aanwezig waren. Die info werd bevestigd toen men een controle deed op een tweede fuif op 13 januari 2015. Verdachte werd daar aangetroffen. Er werden weliswaar op dat ogenblik, […] geen verdovende middelen op hem aangetroffen, maar wel een gsm-toestel met daarin belastende elementen. Belastende berichten die hij stuurde. Er werden een tiental afnemers geïdentificeerd en betrokkenen hebben ook effectief bevestigd dat zij op regelmatige basis, sinds begin januari 2014, alcohol van hem kochten. Dus mijn ambt vraagt u vandaag om betrokkene schuldig te willen verklaren aan de hem ten laste gelegde feiten, een gevangenisstraf van 15 maanden en een geldboete van 1000 euro te willen opleggen. Ik dank u wel.

Meneer staat u eventjes recht. U heeft gehoord wat het OM vraagt als straf? Dat is niet min, hè?

– Dat is helemaal niet min. *beklaagde is zichtbaar geëmotioneerd

15 maanden straf, een geldboete van 1000 euro.

– Dat is redelijk veel, ja.

Dat is al een serieuze straf, maar aan de andere kant, drugs gaan verkopen op een fuif waar kinderen van onder de 18 jaar rondlopen… die van hun ouders misschien de eerste of de tweede keer naar een fuif mogen gaan. Anderzijds wil ik u nog wel een kans bieden. U hebt nog een blanco strafregister. Dus deze zaak moet een goeie verwittiging zijn voor u en wil ik u in de toekomst hier niet meer zien hè.

– Dat zal zeker niet meer gebeuren.

Geeft ge of verkoopt ge nog drugs op dit moment?

– Nee, maar ik wil wel zeggen… Het was niet echt verkopen. Het was eigenlijk gewoon een groep mannen en wij dronken dan toevallig allemaal bier.

Het was u niet zozeer te doen om daar veel geld mee te verdienen?

– Absoluut niet.

U verdeelde dat eigenlijk rond in uw kenissen… in uw vriendenkring.
– Wij dronken dan samen eens een pintje en als iemand iets moest hebben en wij kenden iemand, gingen we dat gewoon halen. Maar we maakten nooit winst op elkaar of zo. Het is gewoon…

Nee, maar ja, dat is voldoende. Dat mag niet.
Maar gij zijt bereid om volledig te stoppen met de drugs? Goed, dan gaan we dat zo noteren dat beklaagde de voorwaarden aanvaardt. En ge moet wel goed beseffen dat als ik u voorwaarden geef, dagge die moet naleven, want als u die niet naleeft, komt uw dossier terug. En dan ga ik niet veel meer van u geloven.

– Nee, natuurlijk niet.

Dus als ge u engageert, moet ge dat ook doen hè. Ja, oké, goed. Vonnis 9 juni.

– Dank u wel, mevrouw.

Transcriptie van stukje uit “De Rechtbank” aflevering van 13 september 2016. Vanaf 37:25
Sidenote: als iemand het ziet zitten om dat stukje te dubben met de vervangen woorden, be my guest. Ik denk dat het meer mensen zou kunnen aanspreken.

Ge hebt het waarschijnlijk wel al gevoeld dat ik het niet helemaal waarheidsgetrouw heb uitgetypt. Het gaat namelijk over cannabis in deze zaak en niet alcohol. Waar drugs is uitgesproken, heb ik het ook in het vet gezet en niets veranderd, omdat dat wel hetzelfde blijft natuurlijk als we het over alcohol hebben. En dan worden de uitspraken vrij absurd bij nader inzien, want hoeveel mensen zien graten in het feit dat alcohol – harddrug – wordt verkocht op evenementen waar ook minderjarigen aanwezig zijn? Wie maakt opmerkingen bij (overmatig) drinken op familiefeestjes met soms heel kleine kindjes? Wie heeft problemen met een kind ver beneden de aanbevolen (en ook wettelijk toegestane leeftijd) zijn/haar eerste pintje te laten drinken? Wie zou zichzelf drugsverslaafd noemen als hij nog af en toe iets drinkt? Wie zou niet verontwaardigd zijn als er hem een dergelijke zware straf boven het hoofd hing als zij/hij achter een pintje ging voor vrienden?

Waarom is iemand vaak een partypooper of een seut als die durft vragen naar leeftijd of durft wijzen op de gevaren. ^[01]Ik herinner mij mijn dagen achter de toog van het jeugdhuis en verschillende fuiven nog goed. Terwijl ge langs de andere kant vaak als een gevaarlijke zot wordt bekeken als ge zou durven opperen dat er in sé niets mis hoeft te zijn met iemand die af en toe drugs^[02]in de strafrechterlijke zin van het woord gebruikt en noch zichzelf, noch diens buurt daar meer of zelfs evenveel schade mee berokkent dan de wel toegestane verslavende middelen die onze maatschappij rijk is.

Waarom is er de drang niet om te straffen als men een kind (of zichzelf) voedt of pleziert met alleen maar zaken waarvan we weten dat ze in overvloed niet tot veel goeds leiden (met ernstige gevolgen mogelijks, laat dat duidelijk zijn)? Waarom treden we niet op als we met een serieus slaaptekort toch achter het stuur kruipen?

“Ah, meneer drinkt geen alcohol en wil daarom dat niemand nog alcohol drinkt.” Absoluut niet. Laat het u smaken, zolang het leuk is voor al de betrokken.

“Ge wilt per sé cannabis laten legaliseren zodat ge u niet meer schuldig moet voelen over uw drugsverslaving.” Euh, dat ook niet. En alhoewel ik deze zomer dat éne plantje heb gekweekt dat oogluikend wordt toegestaan per volwassene, doe ik er geen zak mee, behalve dan proberen een statement maken.

“Een statement?” Yep, dat velen in de maatschappij misschien wat scheef naar “drugs” kijken en daarin nogal selectief kunnen zijn. Dat ze ook onderscheid maken waar er moeilijk een te maken is. Dat ze veel zaken niet als drugs zien, terwijl ze ook een invloed hebben op ons zijn. Denk daarbij aan tabak, medicijnen, cafeïne, suiker,…

Moet iedereen dan stoppen met alles? Hell no! Maar laat ons alles misschien proberen bekijken voor wat het is. Laat ons alles met de nodige omzichtigheid en voorzichtigheid benaderen. Kijk en zie dat de ene mens gevoeliger is voor meer / minder dan de ander en dat de ene stof meer / minder of anders werkt voor de ene persoon ten opzichte van de ander. Toon dat er gevaar is aan alles, zeker in overmaat. Doe ook niet flauw over de geneugten. Maar laat ons ook niet meer doen alsof er een onderscheid te maken valt tussen zaken waar je al dan niet voor verdient op de vingers getikt te worden (of veel erger, zwaar gestraft).^[03]De toestand is nu wel zo, maar waarom houden we dat in stand? Hoe absurd is het ook niet om te staan roepen dat iets niet mag, terwijl  men het gewoon doet? Hoe gek is het niet om druggebruik op zich te demoniseren, terwijl cijfers tonen dat veel mensen er wel mee omkunnen? Ik blijf het vreemd vinden dat mensen oprecht kunnen zeggen dat drugs slecht zijn / niet mogen, terwijl ze een saf en een pint in hun hand hebben.

Sidenote: Kan iemand mij trouwens eens zeggen wat het effect moet zijn van dat punitieve, dat straffende? Hoe meer ik kijk, des te meer ik mij vragen stel bij het nut. Herstellend recht, ja, beschermend recht, ja, maar straffen? Wie heeft het recht om dat vast te leggen? Zijn ook daar de cijfers niet redelijk tegen de zaak van straffen aan het pleiten?

Zou het niet interessant zijn om cannabis de “drug” ook te kunnen bekijken zoals de Engelse vertaling van het woord “drug” suggereert? Als medicijn? (niet in het minst voor mensen die met de traditionele – door de lobby toegestane? – geen oplossing vinden)

“Wat? Cannabis als medicijn?” Misschien heeft u er al van gehoord, maar er gebeurt steeds meer onderzoek naar de effecten van cannabis als medicijn. Zie ik dan cannabis al de nieuwe wonderpil? Wil ik dan dat iedereen aan de cannabis gaat zitten? Absoluut niet. Laat het ons gebruiken zoals het medicijnen betaamt. Met (veel) omzichtigheid. Met oog voor de echte wetenschappelijke resultaten, los van invloed vanuit commerciële belangen of vanuit de overtuiging van fans / believers. Met de wetenschap dat elk medicijn een bijsluiter behoeft, met negatieve bijwerkingen die we afwegen tegenover de voordelen. Vanuit het besef dat je best geen potentieel gevaarlijk medicijn neemt zonder de nodige kennis of in sommige gevallen misschien niet zonder begeleiding van iemand die voldoende kennis ter zake heeft. Dat sommige medicijnen niet voor kinderen zijn, maar dat we daarom niet moeten doen alsof ze niet bestaan of dat er geen verantwoord gebruik mogelijk is.

En laat ik het voor de conclusie nog eens herhalen dat ik alleen maar hoop dat we komen naar een debat en toestand waarin niets wordt afgedaan als niet bespreekbaa. Dat we in alle openheid en eerlijkheid willen omgaan met wat is in plaats van wegjagen en demoniseren. Omdat we begrijpen dat een gesprek/debat waarin iedereen gerespecteerd wordt (veel) meer opbrengt dan een vermanend vingertje waarbij geen rekening wordt gehouden met omstandigheden en gezocht wordt naar echte oplossingen vanuit mogelijke oorzaken.^[04]En dan wil ik heel hard vasthouden aan de overtuiging dat ieder mens zijn best doet. Dat straffen – is niet hetzelfde als beschermen – niet het gewenste effect heeft.

interessante read:

Ik zocht naar manieren om drugs beter te reguleren. Dit vond ik tot nu toe

Dr Gabor Maté on cannabis and addiction (edit: 20170413)

Voor de mensen die niet weten waar de titel vandaan komt:
Willy’s en marjetten – https://www.youtube.com/watch?v=lOM6Y_Xiz9w en  https://www.youtube.com/watch?v=AGofPMyTEf8